Plantun de Prouvènço

Pèr coumpara dos planto d'encò nostre

Hedysarum brigantiacum & Hordeum murinum

fotò
fotò
Esparset(-de-Briançoun)

Hedysarum brigantiacum

Fabaceae Leguminosae

Noms en français : Sainfoin de Briançon, Hédysarum de Briançon.

Descripcioun :
L'esparset-de-Briançoun trachis dins li pelouso de mountagno mejano sus cauquié. Li flour soun pus o mens pourpro à blanc de la dins la populacioun. Aquesto planto sarié uno bastardo entre H. hedysaroides e H. boutignyanum. S'atrovo d'aiours i raro qu'aquésti dos espèçi (la premiero dins lis Aup de l'uba e la segoundo dins lis Aup dóu miejour). Aquesto planto èi quàsi amenaçado, categourìo NT sus listo roujo.

Usanço :
Ramentan qu'èi pas counseia de manja li grano, que soun empouisounanto e dounon uno malautié néuroulougico, lou latirisme (presènci d'ODAP). Semblo qu'es acò qu'aurié tua Christopher McCandless, d'ounte es esta fa un film couneigu, "Into the Wild". Aurié manja de grano de Hedysarum alpinum, pamens counsidera coume manjadis.

Port : Erbo
Taio : 20 à 50 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Hedysarum
Famiho : Fabaceae
Famiho classico : Leguminosae

Ordre : Fabales

Coulour de la flour : Roujo
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) enflourejado : 5 à 15 cm
Flourido : Printèms - Estiéu

Sòu : Ca
Autour basso e auto : 1600 à 2700 m
Aparado : Noun
Remarco : H. hedysaroides x H. boutignanum
Jun à avoust

Liò : Pelouso
Estànci : Subaupen à Aupen
Couroulougi : Ouroufito-Ouèst-Aupenco
Ref. sc. : Hedysarum brigantiacum Bourn., Chas & Kerguélen, 1992

fotò
fotò
Estranglo-chivau

Hordeum murinum

Poaceae Graminaceae

Àutri noum : Trauco-sa, Espigau, Chaisse, Sauto-roubin, Chai.

Noms en français : Orge des rats, Orge des souris.

Descripcioun :
Aquesto "marrido-erbo" porto proun de noum segound li relarg (douna peréu i calido g. anisantha). Li proumié noum vènon pulèu de basso Prouvènço alor que Cai, Chai e Chaisse soun mai gavot. La subsp. presentado eici, èi Leporinum (fotò).

Usanço :
L'estranglo-chivau èi redouta pèr li païsan : "Moun paire coupavo lei fen avans que siguèsson maüras, aquéleis erbo, lei trauco-sa. Es dangerous, pèr lei bèsti" (J. Delaunay in O. Madon, op.cit. p. 129), e peréu : " Lou trauco-sa, quand es sous la lengo dóu chivau, fau ana lou cerca acò ! Lou fai bava." (E. Calabrin, ibid.). Tambèn se saup proun qu' "acò rintr[o] dins leis auréios dei chins", La Baumo (in J.-L. Domenge, EbV, op.cit.) .

Port : Erbo
Taio : 10 à 50 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an

Gènre : Hordeum
Famiho : Poaceae
Famiho classico : Graminaceae
Tribu : Triticeae
Ordre : Poales

Coulour de la flour : Verdo
Petalo : ges
Ø (o loungour) enflourejado : 7 à 9 cm
Flourido : Printèms - Estiéu

Sòu : Ca
Autour basso e auto : Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Mai à setèmbre

Liò : Escoumbre e proche dis oustau - Camin - Ermas
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Hordeum murinum L., 1753

Partisoun en Prouvènço : CCC à C : mai o mens coumuno ; R à RRR : pulèu o forço raro ; "ges" dins aquéu relarg.
fotò Rose Plano Auto Basso Safrouso Preaupenco Marino Aup
CCC
CCC
CCC
CCC
CCC
CCC
CC
CC

Hedysarum brigantiacum & Hordeum murinum

ges
ges
ges
ges
ges
ges
R
R

Coumpara Esparset(-de-Briançoun) emé uno autro planto

fotò

Coumpara Estranglo-chivau emé uno autro planto

fotò